Hoe verloopt het afstudeerproces in het hoger onderwijs?

Aan het einde van je opleiding beoordeelt de examencommissie of je de benodigde kennis, inzichten en vaardigheden hebt om succesvol af te studeren. De specifieke afstudeerprogramma’s kunnen variëren per opleiding.

Afstuderen aan de universiteit

Tijdens de afstudeerfase van een universitaire opleiding voer je een wetenschappelijk onderzoek uit. De exacte vorm hiervan hangt af van je opleiding. Het onderzoek kan bijvoorbeeld bestaan uit:

Je zult je onderzoek vastleggen in een afstudeerscriptie en deze mogelijk presenteren.

Afstuderen aan een hbo-opleiding

Om af te studeren aan het hbo dien je alle tentamens met succes te hebben afgelegd, evenals het afsluitende examen. De opleiding bepaalt het afstudeerprogramma, wat kan bestaan uit beroepsopdrachten en een afstudeerstage. Het afsluitende examen kan variëren en bijvoorbeeld een literatuuronderzoek, bachelorscriptie of portfolio omvatten.

Normaal gesproken wordt het examen beoordeeld door je dagelijkse begeleider en een onafhankelijke examinator. Bij stages wordt je beoordeeld door zowel een examinator van de onderwijsinstelling als een begeleider bij de stageorganisatie.

Beoordeling en toezicht op stage en scriptie

Je afstudeerwerk wordt beoordeeld door de examinator, vaak een docent. De examencommissie van de opleiding houdt toezicht op dit proces, zij zijn verantwoordelijk voor tentamens en examens.

In de onderwijs- en examenregeling (OER) van je opleiding vind je informatie over de inhoud van de afstudeerrichtingen en welke kennis, inzichten en vaardigheden je moet hebben na voltooiing van je studie.

Cum laude afstuderen aan hbo of universiteit

Cum laude afstuderen betekent dat je je studie met uitmuntende resultaten afrondt. Het betekent letterlijk ‘met lof’. De specifieke eisen voor cum laude afstuderen verschillen per onderwijsinstelling. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat al je tentamens in één keer zijn behaald met een gemiddelde beoordeling van minstens 8.0. De regels voor cum laude afstuderen staan beschreven in de Onderwijs- en examenregeling (OER) van je instelling of de regels en richtlijnen van de examencommissie.

Het is ook mogelijk om cum laude te promoveren op onderzoek. De voorwaarden hiervoor worden meestal vastgelegd in het promotiereglement van de universiteit. Dit reglement wordt door elke universiteit zelf opgesteld, waardoor regels en criteria voor cum laude promoveren kunnen variëren tussen instellingen.

Bezwaar maken bij de examencommissie

Mocht je het oneens zijn met het verloop van je afstudeerproces, dan kun je een klacht indienen bij de examencommissie van je opleiding. Als je het niet eens bent met de beslissing van de examencommissie, heb je de mogelijkheid om in beroep te gaan bij het College van Beroep voor de Examens (CBE).