Je dient lesgeld te betalen als je op 1 augustus van het studiejaar 18 jaar of ouder bent en een voltijds beroepsopleidende leerweg (BOL) volgt in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) of een voltijdopleiding in het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo). Het lesgeld is een vast bedrag dat je elk studiejaar betaalt voor jouw opleiding.

Hoe betaal je het lesgeld?

Het lesgeld voor jouw opleiding betaal je aan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Het bedrag van het lesgeld geldt voor één studiejaar, van 1 augustus tot en met 31 juli. Je kunt het lesgeld in één keer betalen of in 9 gelijke termijnen.

Als je in termijnen wilt betalen, kun je dit regelen via Mijn DUO. Hier kun je ook aangeven als iemand anders het lesgeld voor jou betaalt. Om in te loggen op Mijn DUO heb je een DigiD met sms-controle nodig.

Geen lesgeld onder de 18 jaar

Als je op de eerste dag van het schooljaar (1 augustus) nog geen 18 jaar bent, hoef je voor dat jaar geen lesgeld te betalen.

Lesgeld bij particulier onderwijs

Indien je jonger bent dan 18 jaar en je volgt een opleiding bij een particuliere instelling, dan dien je wel lesgeld te betalen. Dit bedrag betaal je rechtstreeks aan de onderwijsinstelling.

Tegemoetkoming lesgeld

Voor scholieren van 18 jaar en ouder aan het vavo is het mogelijk om een tegemoetkoming voor lesgeld aan te vragen.

Indien je een voltijd BOL-opleiding volgt en studiefinanciering ontvangt, maakt deze tegemoetkoming deel uit van de aanvullende beurs.

Je dient cursusgeld te betalen als je een specifieke opleiding volgt in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) of in het volwassenenonderwijs en je 18 jaar of ouder bent.

Cursusgeld betalen opleidingen

Voor de volgende opleidingen dien je cursusgeld te betalen:

• Een beroepsbegeleidende leerweg opleiding (BBL).
• Een volwassenenonderwijs deeltijd opleiding (vavo).

Cursusgeld betalen

Het cursusgeld betaal je aan de onderwijsinstelling waar je de opleiding volgt. Het bedrag van het cursusgeld geldt per cursusjaar, van 1 augustus tot en met 31 juli.

De prestatiebeurs bevat een basisbeurs en mogelijk een aanvullende beurs. Het studentenreisproduct maakt eveneens deel uit van de prestatiebeurs.

In welke situaties heb jij recht op een prestatiebeurs in het mbo?

Je hebt recht op de prestatiebeurs wanneer:

• Je een opleiding volgt binnen de beroepsopleidende leerweg (bol) van het mbo op niveau 3 of 4.
• Je 18 jaar of ouder bent.

In welke gevallen geldt de prestatiebeurs niet in het mbo?

De prestatiebeurs in het mbo is niet van toepassing op:

• Studenten die voor 1 augustus 2005 voor het eerst studiefinanciering hebben ontvangen voor een beroepsopleiding.
• Studenten die een beroepsopleiding op niveau 1 of 2 volgen.

Voor een uitgebreid overzicht van de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de prestatiebeurs, kun je de website van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) raadplegen.

De prestatiebeurs betreft een lening

De prestatiebeurs wordt verstrekt als een lening. Indien je binnen 10 jaar je diploma behaalt, wordt de beurs omgezet in een gift. Dit houdt in dat je het ontvangen bedrag niet hoeft terug te betalen.

Je hebt de mogelijkheid je prestatiebeurs en lening te gebruiken voor meerdere studies op niveau 3 en 4. De prestatiebeurs wordt toegekend voor een periode van 4 jaar.

Wanneer je prestatiebeurs afloopt en je bent nog steeds als voltijdstudent ingeschreven, kun je gedurende nog 3 jaar lenen. Houd er echter rekening mee dat deze lening niet wordt omgezet in een gift.

De maximale bedragen voor studiefinanciering kun je vinden op de website van DUO.

Uitwonendenbeurs

Voor studenten die niet thuis wonen, is de basisbeurs hoger dan voor hen die nog wel bij hun ouder(s) of verzorger(s) inwonen. Dit wordt de uitwonendenbeurs genoemd. DUO controleert of je rechtmatig in aanmerking komt voor de uitwonendenbeurs.

Extra beurs specialistenopleiding

Indien je na het afronden van de vakopleiding of middenkaderopleiding in het mbo een specialistenopleiding van 1 of 2 jaar gaat volgen, ontvang je 2 jaar extra prestatiebeurs. Deze beurs wordt een gift als je het diploma voor de specialistenopleiding behaalt.

Prestatiebeurs dubbele inschrijving

Je ontvangt altijd studiefinanciering voor de hoogste opleiding waarvoor je staat ingeschreven. Stel dat je ingeschreven staat voor een opleiding op niveau 1 of 2, en tegelijkertijd ook voor een opleiding op niveau 3 of 4, dan ontvang je op basis van de hogere opleiding een prestatiebeurs.

Verlenging van de prestatiebeurs bij studievertraging

Indien je studievertraging oploopt door medische omstandigheden of je je studie hierdoor niet kunt afronden, kun je een verzoek indienen voor een voorziening prestatiebeurs. Als je te maken hebt met studievertraging, neem dan tijdig contact op met je decaan of studiebegeleider. Mogelijk kom je in aanmerking voor verlenging van de prestatiebeurs of voor een andere oplossing, zoals nieuwe studiefinanciering. Voor meer informatie kun je ook kijken bij de sectie “Heb ik recht op extra studiefinanciering als ik studeer met een beperking of chronische ziekte?”

Stoppen met de studie voor 1 februari

Indien je in het eerste jaar van je opleiding vóór 1 februari besluit te stoppen met je studie en je datzelfde jaar niet opnieuw gaat studeren, kun je een verzoek indienen om de prestatiebeurs van dat studiejaar om te zetten in een gift.

De hoogte van het lesgeld en cursusgeld is afhankelijk van je specifieke opleiding, leeftijd en of je de middelbare beroepsopleiding (mbo) in voltijd of deeltijd volgt.

Voor voltijd mbo-opleidingen

Als je op 1 augustus 18 jaar of ouder bent en een voltijd mbo-opleiding volgt, dien je lesgeld te betalen. Het lesgeld voor het studiejaar 2023/2024 bedraagt €1.357.

Voor deeltijd mbo-opleidingen:

Indien je op 1 augustus 18 jaar of ouder bent en een deeltijd mbo-opleiding of een opleiding in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) volgt, geldt het cursusgeld. Het cursusgeld voor het studiejaar 2023/2024 verschilt per niveau:

Cursusgeld deeltijd mbo

Bij een particuliere mbo-opleiding:

Bij het volgen van een particuliere opleiding betaal je het bedrag dat de instelling heeft vastgesteld.

Voor voltijd vavo-opleidingen:

Voor een voltijd opleiding in het volwassenenonderwijs (vavo), waarbij je op 1 augustus 18 jaar of ouder bent, wordt lesgeld in rekening gebracht. 

Lesgeld voltijd vavo

Voor deeltijd vavo-opleidingen:

Als je een deeltijdopleiding in het volwassenenonderwijs (minder dan 850 uren per jaar) volgt en 18 jaar of ouder bent, wordt cursusgeld in rekening gebracht. Het cursusgeld voor het studiejaar 2023/2024 bedraagt €0,86 voor elke 45 minuten onderwijs.

Het is mogelijk dat je financiële steun kunt ontvangen in geval van studievertraging, als je ouders een minimuminkomen hebben, of als je deelneemt aan de studentenraad. Hieronder staan de voorwaarden voor een vergoeding uit het mbo-studentenfonds. Je kunt de vergoeding aanvragen bij je mbo-school.

Voorwaarden bij studievertraging

Indien je om een geldige reden studievertraging hebt opgelopen, kun je een beroep doen op een speciaal fonds binnen je mbo-school. Als je niet langer recht hebt op studiefinanciering, kun je geld ontvangen uit dit fonds. Studenten die een Beroepsopleidende Leerweg (BOL) volgen, hebben als enige recht op deze ondersteuning.

Geldige redenen voor studievertraging zijn onder andere ziekte, zwangerschap, het hebben van een beperking of bijzondere familieomstandigheden. Informeer bij je mbo-school naar de specifieke voorwaarden. De voorwaarden voor een vergoeding bij bijzondere omstandigheden worden door de school zelf vastgesteld.

Mbo-studentenfonds voor gezinnen met minimuminkomen

Als je niet genoeg geld hebt om lesmateriaal zoals een laptop, boeken of werkkleding aan te schaffen, kun je ondersteuning krijgen uit het fonds, dit is enkel geldig voor een BOL-opleiding. Daarnaast moet je jonger dan 18 jaar zijn, aangezien je dan nog geen studiefinanciering ontvangt.

Mbo-studentenfonds voor deelname aan de studentenraad

Ben je lid van de studentenraad op je mbo-school? Of zet je je op andere manieren in voor de school? In dat geval kun je een vergoeding aanvragen. Informeer bij je school welke activiteiten in aanmerking komen voor een vergoeding.

Hoe vraag je een vergoeding uit het mbo-studentenfonds aan?

Je dient de aanvraag voor de vergoeding in bij je mbo-school. Twijfel je of je aan de voorwaarden voldoet? Neem dan contact op met je mbo-school om dit na te vragen.

Als je vanwege een lichamelijke beperking of chronische ziekte studievertraging oploopt, bestaat de mogelijkheid dat je extra financiële steun kunt krijgen. Dit kan in de vorm van extra studiefinanciering, een Wajong Uitkering, of een studietoeslag van de gemeente.

Mogelijkheden voor beurs, studiefinanciering en diploma verlenging

Indien je studievertraging ondervindt door bijzondere omstandigheden, zoals een handicap of chronische ziekte, zijn er verschillende voorzieningen beschikbaar. Op de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) vind je informatie over:

• verlenging van de prestatiebeurs
• verlenging van de diplomatermijn
• omzetting van de prestatiebeurs in een gift
• nieuwe financieringsmogelijkheden voor andere studies

Meld studievertraging snel

Zodra je merkt dat je studievertraging oploopt, is het belangrijk om dit zo snel mogelijk te melden bij je studentendecaan. De decaan of begeleider kan je helpen om de studievertraging te beperken of in te halen.

Wajong-uitkering

Als je door je beperking of ziekte niet meer kunt studeren of werken, en je recht hebt op een Wajong-uitkering, kun je de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) verzoeken om je prestatiebeurs om te zetten in een gift.

Studietoeslag bij beperkt werken naast studie

Als je nog wel kunt studeren maar door je beperking niet in staat bent om naast je studie te werken, en je ontvangt studiefinanciering, dan kun je bij de gemeente waar je woont een studietoeslag aanvragen. Let op: als je al een Wajong-uitkering ontvangt, kom je niet in aanmerking voor de studietoeslag.

Financiële ondersteuning via school of universiteit bij studievertraging

Indien je studievertraging hebt opgelopen en recht hebt (gehad) op studiefinanciering, kun je bij je onderwijsinstelling informeren naar financiële ondersteuning. Dit kan via het afstudeerfonds of profileringsfonds. Je school of universiteit kan je informeren over hoe je dit kunt aanvragen en aan welke voorwaarden je moet voldoen. Je kunt hiervoor contact opnemen met je decaan of studieadviseur.

Wanneer je buiten Nederland woont en van plan bent om te gaan studeren of stage te lopen in Nederland, is het afhankelijk van jouw situatie of je in aanmerking komt voor studiefinanciering van de Nederlandse overheid. Het is belangrijk dat je in elk geval voldoet aan de gestelde voorwaarden.

Op de website van Nederland Wereldwijd kun je informatie vinden over de vraag of je recht hebt op studiefinanciering wanneer je vanuit het buitenland in Nederland wilt gaan studeren.

Sta je op het punt om een opleiding te gaan volgen, maar heb je geen recht meer op reguliere studiefinanciering? Als je jonger bent dan 56 jaar, bestaat er nog een mogelijkheid om financiële ondersteuning te krijgen: het levenlanglerenkrediet. Deze leenvorm kun je aanvragen via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Hoogte en duur van het levenlanglerenkrediet

Met het levenlanglerenkrediet kun je een bedrag lenen dat gelijk is aan het wettelijk vastgestelde collegegeld of lesgeld. Je kunt dus nooit meer lenen dan het bedrag dat je betaalt voor het collegegeld of lesgeld.

De duur van het krediet is gebaseerd op de lengte van je studie. In de meeste gevallen is dit 4 jaar. Voor deeltijdopleidingen geldt een duur van 5 jaar.

Voorwaarden levenlanglerenkrediet

Om in aanmerking te komen voor het levenlanglerenkrediet dien je te voldoen aan bepaalde voorwaarden. Zo moet je ingeschreven staan voor een erkende opleiding aan een hogeschool, universiteit of een beroepsopleidende leerweg op het mbo. Bovendien dien je jonger te zijn dan 56 jaar. Vanaf het studiejaar 2024-2025 wordt de leeftijdsgrens verhoogd naar 57 jaar, vanwege de verhoging van de AOW-leeftijd.

Alle specifieke voorwaarden voor het levenlanglerenkrediet zijn te vinden op de website van DUO.

Terugbetaling van het levenlanglerenkrediet

Het geleende bedrag dien je binnen 15 jaar terug te betalen, inclusief rente. De hoogte van de aflossing hangt af van de hoogte van de lening, de rente, jouw inkomen en dat van een eventuele partner. Als je besluit te stoppen met het levenlanglerenkrediet, start de aflossing op 1 januari van het eerstvolgende kalenderjaar.

Hoe vraag je het levenlanglerenkrediet aan?

Je kunt het levenlanglerenkrediet aanvragen bij DUO.

Als je te maken krijgt met ernstige financiële problemen of dreigt te krijgen door de aanzienlijke stijging van energieprijzen, kun je een tegemoetkoming in de kosten aanvragen. Deze ondersteuning vraag je individueel aan via bijzondere bijstand bij de gemeente waar je bent ingeschreven. De hoogte van de financiële hulp hangt af van jouw persoonlijke situatie.

Voorwaarden voor recht op tegemoetkoming in energiekosten

Om in aanmerking te komen voor financiële ondersteuning voor de kosten van energie, gelden ten minste de volgende voorwaarden:

• Je hebt de Nederlandse nationaliteit of een gelijkgestelde status;
• Je bent minimaal 21 jaar oud;
• Het energiecontract op jouw naam staat;
• Je totale inkomen is lager dan €1.310,05 (voor alleenstaanden) of €1.871,50 (voor samenwonenden). Dit komt neer op maximaal 120% van het sociaal minimum. De volgende bronnen van inkomsten tellen in ieder geval mee:
  • Het maximale bedrag dat je via DUO kunt lenen voor levensonderhoud. Dit bedraagt €766,06 voor mbo-studenten en €932,87 voor hbo- en wo-studenten. Het maakt niet uit of je daadwerkelijk het maximale bedrag leent; het wordt meegerekend als onderdeel van je totale inkomen.
  • Inkomsten uit werk, bijvoorbeeld uit een (bij)baan of eigen bedrijf.
  • Bijdragen van ouders, zoals betalingen voor de zorgverzekering of huur.

Let op: Gemeenten kunnen aanvullende voorwaarden stellen. De toekenning van bijzondere bijstand is afhankelijk van de beleidsregels van de betreffende gemeente.

Aanvragen van een tegemoetkoming in energiekosten

Je kunt individuele bijzondere bijstand aanvragen bij de gemeente waar je staat ingeschreven. De gemeente beslist of je financiële ondersteuning krijgt en wat de hoogte daarvan is. Neem contact op met de gemeente voor meer informatie.

Uitbetaling van de tegemoetkoming in energiekosten

De gemeente bepaalt wanneer en hoe de tegemoetkoming wordt uitbetaald. Dit kan in één keer gebeuren, maar ook over meerdere betalingen worden verspreid.

Geen invloed op toeslagen

Het ontvangen van deze tegemoetkoming heeft geen gevolgen voor eventuele toeslagen zoals huur-, zorg- of kinderopvangtoeslag.