Wie houdt er toezicht op de kwaliteit van het mbo?
Scholen in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) hebben de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs. Het toezicht op de kwaliteit wordt uitgeoefend door de Inspectie van het Onderwijs. Je hebt de mogelijkheid om de onderzoeksresultaten van onderwijsinstellingen online in te zien.
Toezicht op het beroepsonderwijs
De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op zowel het onderwijs als de examinering. Dit toezicht is risicogericht, wat inhoudt dat de Inspectie op basis van een analyse van risico’s bepaalt welk niveau van toezicht een school behoeft.
Scholen die uitblinken, worden minder intensief gecontroleerd. Bij aanwezige risico’s wordt het toezicht verscherpt.
Openbaarheid van kwaliteitsgegevens van scholen
De Inspectie evalueert niet alleen de kwaliteit van beroepsonderwijs- en volwasseneneducatie-instellingen, maar stimuleert ook dat scholen streven naar de hoogst mogelijke kwaliteit. Een manier waarop de Inspectie dit doet, is door de onderzoeksresultaten openbaar te maken.
Je hebt de mogelijkheid om zelf de onderzoeksgegevens van scholen op te zoeken via de website van de Inspectie voor het Onderwijs.
Waar kun je een overzicht vinden van erkende opleidingen?
Er zijn drie registers met erkende opleidingen opgesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Voor het particulier voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) is er het register Niet-bekostigde Educatie. Het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) betreft het hoger onderwijs (hogescholen en universiteiten), en het Centraal Register Beroepsopleidingen (Crebo) omvat het mbo.
Er zijn drie afzonderlijke lijsten voor erkende onderwijsinstellingen:
- Een register voor particulier voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo).
- Een register voor mbo-opleidingen.
- Een register voor opleidingen in het hoger onderwijs.
Voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs zijn er geen aparte registers.
In het register Niet-bekostigde Educatie zijn alle erkende particuliere scholen voor voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) opgenomen. Dit register wordt door het ministerie van OCW aan het begin van elk schooljaar gepubliceerd.
Voor erkende mbo-opleidingen kun je het Centraal Register Beroepsopleidingen (Crebo) raadplegen. Dit register wordt beheerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Voor erkende hogescholen en universiteiten in Nederland kun je het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) raadplegen. Dit register wordt ook bijgehouden door DUO.
Hoe kun je als ouder betrokken zijn bij de school van je kind?
Er zijn verschillende manieren waarop je als ouder betrokken kunt zijn bij de school van je kind. In het basisonderwijs kun je bijvoorbeeld deelnemen aan schoolreisjes of leesouder worden. Op de middelbare school en het mbo kun je helpen bij studie- en beroepskeuze. Ook kun je deelnemen aan gesprekken over het schoolbeleid door lid te worden van de medezeggenschapsraad of de ouderraad.
Ouderparticipatie op school varieert per onderwijstype:
- Basisonderwijs: In het basisonderwijs is ouderbetrokkenheid doorgaans hoog. Scholen doen vaak een beroep op ouders, bijvoorbeeld voor buitenschoolse activiteiten zoals schoolreisjes of als leesouder.
- Voortgezet onderwijs: Op de middelbare school zijn de leerlingen wat ouder, waardoor de afstand tussen ouders en school groter kan zijn. Desalniettemin blijft het belangrijk dat ouders hun kinderen ondersteunen en het belang van onderwijs benadrukken. Ouders kunnen ook helpen bij de studiekeuze van hun kinderen.
- Mbo: Ook als je kind naar het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) gaat, blijft ouderbetrokkenheid van belang. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je je kind ondersteunt bij loopbaanoriëntatie en beroepskeuze, en een rol speelt in het voorkomen van schoolverzuim en uitval.
Verwachtingen van de school
Scholen moeten duidelijk aangeven hoe zij de samenwerking met ouders vormgeven. Van jou als ouder wordt verwacht dat je:
- de school op de hoogte houdt van belangrijke ontwikkelingen thuis (met betrekking tot je kind);
- een stimulerende leeromgeving thuis creëert, zoals een rustige plek waar je kind huiswerk kan maken;
- op een constructieve manier samenwerkt met de school in het belang van je kind.
Lid worden van de medezeggenschapsraad (MR)
Zowel in het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs heeft elke school een medezeggenschapsraad (MR), zoals vastgelegd in de Wet medezeggenschap op scholen. De MR overlegt met de directie en het schoolbestuur over beleidskwesties zoals het schoolplan of het schoolreglement. Als je lid wilt worden van de MR, moet je gekozen worden. Het MR-reglement van de school beschrijft hoe de verkiezing verloopt.
Voor het middelbaar beroepsonderwijs gelden andere regels voor medezeggenschap.
Lid worden van de ouderraad
Veel basisscholen hebben naast een MR ook een ouderraad. In de ouderraad zitten vertegenwoordigers van de ouders. De ouderraad kan de MR adviseren over zaken die vooral voor ouders van belang zijn. Daarnaast kan de ouderraad de MR vragen om advies door te geven aan het schoolbestuur. Ouderraadsleden worden gekozen uit en door ouders. Ook mbo-scholen kunnen een ouderraad hebben.
Waar kan ik een klacht indienen over een mbo-instelling?
Als je een klacht hebt over een instelling voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo), kun je deze indienen bij een klachtencommissie, examencommissie of bij de Onderwijsinspectie, afhankelijk van de aard van je klacht.
Het klachtrecht is van toepassing op alle door de overheid gefinancierde mbo-instellingen. Dit omvat roc’s, aoc’s en vakinstellingen die beroepsopleidingen en educatieve opleidingen aanbieden, inclusief vavo.
Klacht over de school
Als je een klacht hebt over het gedrag van een docent of een beslissing van het schoolbestuur, is het raadzaam om dit eerst te bespreken met de betreffende docent of de schoolleiding. Als jullie er samen niet uitkomen, kun je een officiële klacht indienen bij de klachtencommissie. Als de school geen eigen klachtencommissie heeft, moet de school zijn aangesloten bij een regionale of landelijke klachtencommissie. De klachtencommissie behandelt klachten van:
- Studenten (inclusief aankomende studenten, voormalige studenten en deelnemers aan examens)
- Personeel van de mbo-instelling
- Andere betrokkenen bij het onderwijs of praktijkonderdeel van de opleiding
Klachtenregeling
De specifieke klachtenregeling wordt meestal vermeld in de onderwijs- en examenregeling (OER) van de instelling. Hierin vind je onder andere informatie over:
- De samenstelling van de klachtencommissie
- De procedure voor het indienen van een klacht
- De termijnen voor reacties
Je kunt ook contact opnemen met de vertrouwenspersoon van de instelling om te informeren hoe je een klacht kunt indienen. De naam van de vertrouwenspersoon staat vermeld in de OER.
Examen en tentamen klacht
Voor klachten over examens en tentamens kun je terecht bij de Commissie van Beroep voor de examens. Deze commissie beoordeelt de beslissingen van de examencommissie en examinatoren. Elke instelling is verplicht om een Commissie van Beroep te hebben. In de onderwijs- en examenregeling (OER) staat meer informatie over de procedure voor het indienen van een klacht.
Sommige instellingen hebben gezamenlijke Commissies van Beroep voor de examens met andere instellingen.
Klacht met betrekking tot pesten, geweld of misbruik
Als je een klacht hebt over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, discriminatie, ernstig fysiek geweld of psychisch geweld (pesten), kun je contact opnemen met een vertrouwensinspecteur van de Inspectie van het Onderwijs.
Kopie van klacht of bezwaar naar Inspectie van het Onderwijs
Je kunt een kopie van je klacht of bezwaar sturen naar de Inspectie van het Onderwijs. Dit stelt de inspectie in staat om bij hun volgende bezoek aan de onderwijsinstelling meer alert te zijn op de problemen die je hebt aangekaart. Als er meerdere meldingen zijn over hetzelfde probleem, kan de inspectie een onderzoek starten naar die instelling.
Welke rechten heb je als de school je mbo-opleiding wijzigt of stopzet?
Binnen het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) heb je het recht om de opleiding af te maken waar je aan begonnen bent, zelfs als er wijzigingen worden doorgevoerd of de opleiding wordt beëindigd.
Recht op afronden opleiding
Zodra je aan een opleiding begint, ga je een onderwijsovereenkomst aan met de school. Hierbij ontvang je tevens de onderwijs- en examenregeling (OER) van jouw opleiding. Het is jouw recht om de opleiding af te ronden conform de regels die waren vastgelegd in de OER op het tijdstip waarop je de onderwijsovereenkomst hebt ondertekend. Deze regel geldt echter niet voor experimentele mbo-opleidingen.
Experimentele mbo-opleiding
Bij experimentele mbo-opleidingen kan er om diverse redenen een einde aan komen. In een dergelijk geval kan de school je doorverwijzen naar een erkende opleiding.
Stopzetting van een mbo-opleiding
In de meeste gevallen mag een school een lopende opleiding niet halverwege stopzetten. Mocht de school toch overwegen om een opleiding te beëindigen, dan kan dat op de volgende manieren:
- Geen nieuwe deelnemers meer toelaten
- Huidige studenten een alternatieve optie bieden, zoals een verwante studie
Klacht indienen bij stopzetting van de opleiding
Indien de school drastische wijzigingen wil doorvoeren of de opleiding wil stopzetten, kun je een klacht indienen bij de klachtencommissie. Als de school niet beschikt over een eigen klachtencommissie, dan moet zij aangesloten zijn bij een regionale of landelijke klachtencommissie.
Bij sommige mbo-instellingen is het mogelijk om via de website een klacht in te dienen. Bovendien kun je er ook voor kiezen om naar de rechter te stappen om ervoor te zorgen dat de school de onderwijsovereenkomst naleeft. Dit heeft betrekking op de afspraken zoals die golden bij aanvang van de opleiding.
Waar kan ik een klacht indienen over een mbo-instelling?
Als je een klacht hebt over een instelling voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo), kun je deze indienen bij een klachtencommissie, examencommissie of bij de Onderwijsinspectie, afhankelijk van de aard van je klacht.
Het klachtrecht is van toepassing op alle door de overheid gefinancierde mbo-instellingen. Dit omvat roc’s, aoc’s en vakinstellingen die beroepsopleidingen en educatieve opleidingen aanbieden, inclusief vavo.
Klacht over de school
Als je een klacht hebt over het gedrag van een docent of een beslissing van het schoolbestuur, is het raadzaam om dit eerst te bespreken met de betreffende docent of de schoolleiding. Als jullie er samen niet uitkomen, kun je een officiële klacht indienen bij de klachtencommissie. Als de school geen eigen klachtencommissie heeft, moet de school zijn aangesloten bij een regionale of landelijke klachtencommissie. De klachtencommissie behandelt klachten van:
- Studenten (inclusief aankomende studenten, voormalige studenten en deelnemers aan examens)
- Personeel van de mbo-instelling
- Andere betrokkenen bij het onderwijs of praktijkonderdeel van de opleiding
Klachtenregeling
De specifieke klachtenregeling wordt meestal vermeld in de onderwijs- en examenregeling (OER) van de instelling. Hierin vind je onder andere informatie over:
- De samenstelling van de klachtencommissie
- De procedure voor het indienen van een klacht
- De termijnen voor reacties
Je kunt ook contact opnemen met de vertrouwenspersoon van de instelling om te informeren hoe je een klacht kunt indienen. De naam van de vertrouwenspersoon staat vermeld in de OER.
Examen en tentamen klacht
Voor klachten over examens en tentamens kun je terecht bij de Commissie van Beroep voor de examens. Deze commissie beoordeelt beslissingen van de examencommissie en examinatoren. Elke instelling is verplicht om een Commissie van Beroep te hebben. In de onderwijs- en examenregeling (OER) staat meer informatie over de procedure voor het indienen van een klacht.
Sommige instellingen hebben gezamenlijke Commissies van Beroep voor de examens met andere instellingen.
Klacht met betrekking tot pesten, geweld of misbruik
Als je een klacht hebt over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, discriminatie, ernstig fysiek geweld of psychisch geweld (pesten), kun je contact opnemen met een vertrouwensinspecteur van de Inspectie van het Onderwijs.
Kopie van klacht of bezwaar naar Inspectie van het Onderwijs
Je kunt een kopie van je klacht of bezwaar sturen naar de Inspectie van het Onderwijs. Dit stelt de inspectie in staat om bij hun volgende bezoek aan de onderwijsinstelling meer alert te zijn op de problemen die je hebt aangekaart. Als er meerdere meldingen zijn over hetzelfde probleem, kan de inspectie een onderzoek starten naar die instelling.
Studeren aan het mbo, wat moet ik regelen?
Studeren aan het mbo vereist een aantal stappen en voorbereidingen om ervoor te zorgen dat je een succesvolle start maakt en het meeste uit je opleiding haalt. Hier zijn enkele belangrijke zaken die je moet regelen:
Oriëntatie en keuze
Onderzoek welke mbo-opleidingen er zijn en welke het beste aansluiten bij je interesses en toekomstplannen.
Bezoek open dagen en voorlichtingsevenementen om meer te weten te komen over de opleidingen en de sfeer op de school.
Aanmelding
Meld je tijdig aan bij de mbo-instelling van je keuze. De aanmeldingsdeadlines kunnen verschillen, dus zorg ervoor dat je op tijd bent.
Sommige opleidingen hebben een numerus fixus, wat betekent dat er een beperkt aantal plaatsen beschikbaar is. Controleer of je je voor deze opleidingen moet aanmelden via een apart selectieproces.
Toelatingsvoorwaarden
Controleer de toelatingsvoorwaarden voor de opleiding van je keuze. Dit kunnen onder andere bepaalde vooropleidingseisen zijn.
Financiën
Regel je financiële zaken, zoals het aanvragen van studiefinanciering (indien van toepassing), en bekijk de kosten van lesgeld en studiematerialen.
Inschrijving en intake
Na je aanmelding volgt mogelijk een intakegesprek of -dag. Hierbij wordt gekeken of de opleiding goed bij je past en wat je verwachtingen zijn.
Lesrooster en roosterwijzigingen
Bekijk je lesrooster en zorg ervoor dat je op de hoogte bent van eventuele roosterwijzigingen. Houd ook rekening met reistijd als je naar school moet reizen.
Studiematerialen
Zorg ervoor dat je alle benodigde studiematerialen, zoals boeken en andere leermiddelen, op tijd hebt aangeschaft.
Studentenkaart:
Vaak krijg je een studentenkaart waarmee je gebruik kunt maken van kortingen en andere voordelen.
Studieplanning
Maak een overzichtelijke studieplanning waarin je je lesrooster, huiswerk, projecten en deadlines opneemt.
Begeleiding
Maak kennis met je studiebegeleider of mentor en weet bij wie je terecht kunt als je vragen hebt over je opleiding.
Veiligheid en regels
Lees de regels en richtlijnen van de school door en zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de veiligheidsvoorschriften.
Studievaardigheden
Als dit nieuw voor je is, besteed dan aandacht aan het ontwikkelen van effectieve studievaardigheden, zoals plannen, notities maken en zelfstudie.
Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd en voorbereid bent voordat je aan je mbo-opleiding begint. Op die manier kun je een vlotte start maken en het maximale uit je studieperiode halen.