Het is van groot belang dat je de Nederlandse taal goed beheerst, zowel voor je functioneren in de samenleving als op de arbeidsmarkt. Om deze reden wordt er op school extra nadruk gelegd op taalvaardigheid. Tijdens de examens laat je zien in hoeverre je de Nederlandse taal beheerst.

Taalvaardigheid in vervolgopleidingen, werk en het dagelijks leven

Een goede beheersing van de Nederlandse taal is van onschatbare waarde voor je dagelijks leven, je werk en je vervolgopleiding. Een solide taalvaardigheid is bijvoorbeeld essentieel om een sollicitatiebrief op te stellen en om formulieren correct in te vullen.

Nederlandse taal vereist voor mbo-diploma

De Nederlandse taal is een verplicht onderdeel van elke opleiding op de niveaus 2, 3 en 4 in het mbo. Alle studenten op deze niveaus dienen het taalexamen met succes af te leggen om hun diploma te behalen. Bij de entreeopleiding geldt deze verplichting nog niet. Het resultaat van het onderdeel Nederlandse taal draagt bij aan het behalen van je diploma. Je moet ten minste een 5 halen voor het onderdeel Nederlandse taal.

Mogelijkheid tot vrijstelling in bepaalde gevallen

In sommige situaties is het mogelijk om een vrijstelling te krijgen, waardoor je het taalexamen niet hoeft af te leggen. Bijvoorbeeld als je recentelijk het taalexamen al op het juiste niveau hebt behaald. Je kunt hierover meer informatie verkrijgen via je opleiding.

Het centraal taalexamen wordt op de computer afgenomen en de duur ervan hangt af van het specifieke examen dat je aflegt. Bij het centraal taalexamen mag je gebruikmaken van een woordenboek en kladpapier, maar de spellingscontrole op de computer is niet toegestaan. Het instellingsexamen wordt door je school opgesteld en de specifieke details ervan worden vastgelegd in het Onderwijs- en Examenreglement (OER) van je opleiding.

Verschillende categorieën

Er zijn twee categorieën examens in de Nederlandse taal tijdens je opleiding: het instellingsexamen en het centraal examen. Het centraal examen wordt op de computer afgenomen en betreft luisteren en het lezen van zakelijke teksten. Het instellingsexamen omvat de overige aspecten van de taal.

De examens beoordelen je kennis en vaardigheden op gebieden zoals lezen, schrijven, luisteren en spreken. Afhankelijk van het niveau van je mbo-opleiding wordt je taalvaardigheid getoetst:

• Op mbo-niveau 1 (entreeopleiding), 2 en 3 wordt getoetst op niveau 2F.
• Op mbo-niveau 4 wordt getoetst op niveau 3F.

Tijdsduur

De tijdsduur van het centraal examen hangt af van het niveau:

• Het examen op niveau 3F duurt 120 minuten.
• De examens op niveau 2F en 2A duren 90 minuten.

In sommige gevallen kan je extra tijd krijgen, bijvoorbeeld als je dyslexie hebt. Dit wordt besloten door je school en kan vereisen dat je een medische verklaring overlegt.

Bij het centraal taalexamen mag je gebruikmaken van een pen of potlood, kladpapier en een gum. Het kladpapier moet je inleveren voordat je het examenlokaal verlaat. Een papieren woordenboek Nederlands is toegestaan, maar de digitale variant niet. Het gebruik van de spellingscontrole op de computer is niet toegestaan.

Voorbereiding op het centraal taalexamen

Gedurende je opleiding krijg je taallessen. Voor extra voorbereiding en ondersteuning kan je bij je docent terecht. Het is belangrijk om je lessen goed te volgen, hulp te vragen als iets onduidelijk is en veel te oefenen.

Oefenen voor het centraal taalexamen

Het oefenen voor het centraal taalexamen vindt plaats op de computer. Het College voor Toetsen en Examens biedt voorbeeldexamens aan in de online omgeving Facet, waarmee je kunt oefenen.

In de syllabi Nederlandse taal vind je informatie over wat je precies moet kunnen. Dit omvat bijvoorbeeld welke begrippen je moet beheersen en wat voor soort teksten je kunt verwachten. Er is een syllabus beschikbaar voor niveau 2F en een voor niveau 3F.

Op het mbo leg je zowel een instellingsexamen als een centraal examen af om te beoordelen of je de Nederlandse taal voldoende beheerst.

Afnameperiodes van het taalexamen

Er zijn vijf afnameperiodes waarin het centraal examen wordt afgenomen. Je school bepaalt in welke periode(s) en op welke dagen binnen deze afnameperiodes je het centraal examen kunt afleggen. Tijdens je opleiding krijg je minstens twee kansen om het centraal examen te maken.

Ten minste twee examenkansen

Voor het centraal examen heb je het recht om ten minste twee keer deel te nemen gedurende je opleiding. Je herkansing mag binnen dezelfde afnameperiode plaatsvinden. Als je bij je eerste poging een voldoende behaalt, maar je wilt toch een betere score halen, heb je recht op één herkansing. Deze herkansing kan ook op een hoger niveau plaatsvinden (maximaal niveau 3F).

Je school kan je ook meer dan twee kansen bieden. Hoeveel kansen precies beschikbaar zijn, kun je bij je opleiding navragen.