Heb je een klacht over je hogeschool of universiteit? Bijvoorbeeld over het gedrag van een medewerker of over de geboden dienstverlening? Dan kun je terecht bij het klachtenloket of de ombudsman van de instelling. Voor klachten met betrekking tot examens of tentamens dien je een klacht in bij de examencommissie.

Indienen van een klacht over gedrag of dienstverlening

Wil je een klacht indienen over het gedrag van een medewerker van je onderwijsinstelling? Of over de geleverde dienstverlening van je hogeschool of universiteit? In dat geval kun je terecht bij het klachtenloket van je instelling. De vertrouwenspersoon van de universiteit kan vaak meer informatie geven over het indienen van een klacht. Ook kun je in het studentenstatuut lezen hoe en wanneer je een klacht kunt indienen. Meestal moet dit binnen een jaar na de gebeurtenis gebeuren.

Naast een algemene klachtenregeling heeft een instelling soms ook een specifieke klachtenprocedure. Dit geldt bijvoorbeeld voor situaties waarin sprake is van ongewenst gedrag. Bovendien hebben universiteiten en hogescholen ook privacyreglementen en klokkenluidersregelingen. Bij bepaalde grote universiteiten kun je met klachten terecht bij een ombudsman.

Klacht indienen over tentamens of examens

Voor klachten met betrekking tot tentamens, examens, vrijstellingen, de samenstelling van je vakkenpakket of bindend studieadvies kun je terecht bij de examencommissie van jouw opleiding. Indien je niet tevreden bent met een besluit van de examencommissie, kun je binnen 6 weken na ontvangst van dat besluit een beroepschrift indienen bij het College van Beroep voor de Examens (CBE) van jouw instelling.

Het CBE beoordeelt beslissingen van de examencommissie en de examinatoren. Dit geldt ook voor zaken zoals het vaststellen van het aantal behaalde studiepunten en vrijstellingen. In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) van jouw opleiding en in het studentenstatuut kun je informatie vinden over de procedure voor het indienen van een beroep.

Klachten indienen verscheidene beslissingen

Voor alle andere beslissingen van de universiteit of hogeschool kun je een bezwaarschrift indienen. Hiervoor kun je terecht bij het klachtenloket van je instelling. Dit heeft vaak betrekking op:

• Betaling van collegegeld of andere bijdragen, inclusief terugbetaling;
• Beslissingen omtrent inschrijving en uitschrijving;
• Ordemaatregelen zoals schorsingen als gevolg van wangedrag.

In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) van jouw opleiding en in het studentenstatuut kun je lezen hoe je bezwaar kunt maken.

Na beroep of bezwaar oneens met beslissing 

Indien je het niet eens bent met een besluit van je hogeschool of universiteit na een beroep of bezwaar, kun je in beroep gaan bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze afdeling oordeelt bijvoorbeeld over zaken zoals:

• Verlaging of vrijstelling van collegegeld of examengeld;
• Toelatings- en vooropleidingseisen;
• Beslissingen van het CBE;
• Toelating tot bachelor- en masteropleidingen;
• Examenfraude.

Oneens met de afhandeling van een klacht aan een openbare universiteit

Wanneer je aan een openbare universiteit studeert en het niet eens bent met de afhandeling van je klacht over gedrag of dienstverlening, kun je terecht bij de Nationale Ombudsman. Alle universiteiten in Nederland zijn openbaar, met uitzondering van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Radboud Universiteit in Nijmegen. Als je aan een niet-openbare universiteit of hogeschool studeert, is er na de klachtafhandeling geen verdere mogelijkheid tot actie.

Klachtenregeling voor internationale studenten

Voor buitenlandse studenten geldt de Gedragscode Hoger Onderwijs. Hierin staan afspraken over de omgang van universiteiten en hogescholen met internationale studenten. Indien een instelling zich niet aan de gedragscode houdt, kun je een klacht indienen. Dit kan echter pas nadat de interne klachtenprocedure van de instelling is doorlopen. Meer informatie over de klachtenregeling voor buitenlandse studenten is te vinden op de website van de Gedragscode Hoger Onderwijs.

De Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) zorgt voor het bewaken van de kwaliteit van zowel hogescholen als universiteiten. Wanneer de kwaliteit voldoende is, verleent de NVAO een keurmerk, ook wel accreditatie genoemd, aan de opleidingen. Het accreditatiestelsel wordt in de gaten gehouden door de Onderwijsinspectie.

Beoordeling van opleidingen door de NVAO

Accreditatie fungeert als een keurmerk dat aantoont dat het onderwijs aan de kwaliteitsnormen voldoet die wettelijk zijn vastgesteld. Pas wanneer aan deze eisen wordt voldaan, wordt de opleiding officieel erkend. De NVAO kent dit keurmerk toe aan opleidingen. Bij het indienen van hun aanvraag sturen onderwijsinstellingen een onafhankelijk beoordelingsrapport naar de NVAO. Op basis van dit rapport beoordeelt de NVAO of zij de accreditatie verleent of verlengt. Het door de NVAO verleende keurmerk is geldig voor een periode van 6 jaar.

Meer informatie over de procedures voor het beoordelen van opleidingskwaliteit is te vinden op de website van de NVAO.

De besluiten en rapporten van de NVAO bevatten de lijst van opleidingen die voldoen aan de wettelijk vastgelegde basisnormen.

Toezicht door de Onderwijsinspectie

De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de naleving van de accreditatie-afspraken. Daarnaast controleert de inspectie of hogeronderwijsinstellingen de wettelijke regels correct toepassen. Hierbij kijkt de inspectie onder andere naar hoe de instelling:

• Toelatingseisen voor studenten hanteert;
• Examens afneemt en diploma’s verleent;
• Omgaat met diploma’s;
• Zorgt dat onderwijswetten nauwkeurig worden opgevolgd.

Daarnaast voert de inspectie onderzoek uit naar de kwaliteit van het hoger onderwijs. De resultaten van deze onderzoeken worden jaarlijks gepubliceerd in het Onderwijsverslag of in afzonderlijke verslagen. Meer informatie over hoe de Inspectie van het Onderwijs toezicht houdt op het hoger onderwijs is te vinden op hun website.

Bescherming van benamingen en graden

De benamingen “hogeschool” en “universiteit” en hun vertalingen zijn beschermd. Dit is bedoeld om misbruik en verwarring te voorkomen. Alleen erkende onderwijsinstellingen mogen deze benamingen gebruiken. Voor meer informatie over de bescherming van namen en graden in het hoger onderwijs kun je terecht op de desbetreffende pagina.